Kto nigdy nie cierpiał z powodu gwizdania lub dzwonienia w uszach po koncercie, lub pokazie sztucznych ogni? W większości przypadków szumy uszne mają charakter przejściowy i szybko ustępują. Istnieją jednak również szumy przewlekłe, mające wiele możliwych przyczyn: zaleca się konsultację z lekarzem w celu ustalenia przyczyny. Należy również skonsultować się z lekarzem, jeśli gwiżdżące dźwięki pojawiają się po urazie głowy lub towarzyszą im inne objawy, takie jak gorączka, ból, zawroty głowy, utrata słuchu itp.
Szumy uszne: objawy różnią się w zależności od przypadku.
Szumy uszne występują, gdy dana osoba tymczasowo lub regularnie odczuwa dźwięki, które nie są wytwarzane przez zewnętrzną falę dźwiękową. Szumy uszne same w sobie nie są chorobą, ale mogą być objawem różnych zaburzeń i patologii. W zależności od osoby może on przybierać formę gwizdania, brzęczenia, klikania lub nawet mniej, lub bardziej częstego i intensywnego dzwonienia. Mogą pojawiać się nagle lub stopniowo, dotyczyć tylko jednego ucha (szumy jednostronne) lub obu (szumy dwustronne), a nawet “rezonować” bezpośrednio wewnątrz głowy.
Subiektywne szumy uszne stanowią prawie 95% przypadków: nie są one związane z żadnym rzeczywistym hałasem, ale z hałasem fantomowym, prawdopodobnie generowanym przez mózg w celu skompensowania uszkodzenia komórek ucha wewnętrznego. Pozostaje to jednak w sferze teorii, a mechanizmy z tym związane są wciąż słabo poznane. Rzadziej zdarza się, że lekarz laryngolog słyszy, a nawet mierzy natężenie szumu podczas badania: jest to tzw. obiektywny szum uszny. Hałas pochodzi wtedy bezpośrednio z wnętrza ciała (np.: percepcja przepływu krwi prowadząca do pulsujących szumów usznych).
Co powoduje szumy uszne?
Klasycznie, subiektywne szumy uszne są związane z narażeniem na zbyt duży hałas lub z naturalnym pogorszeniem się słuchu w wyniku starzenia się: są powszechne od 50 roku życia. Przyczyną szumów usznych może być wiele innych zaburzeń, zmian i patologii układu słuchowego: od zwykłego korka woskowinowego do urazu głowy, zapalenia ucha, leków ototoksycznych (uszkadzających komórki ucha wewnętrznego), guza nerwu słuchowego… Istnieją również różne przyczyny obiektywnych szumów usznych, w tym nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, nieprawidłowości w obrębie naczyń krwionośnych lub zaburzenia neurologiczne.
Przewlekłe szumy uszne: możliwe powikłania.
Powikłania bezpośrednio związane z przewlekłymi szumami usznymi są dość rzadkie: większość osób cierpiących na przewlekłe szumy uszne dobrze je znosi, ponieważ ich intensywność jest rozsądna. Potrzebują tylko trochę czasu, aby przyzwyczaić się do swojej obecności. Ale zdarzają się cięższe przypadki, w których przybierają one proporcje trudne do zniesienia. Niektórzy pacjenci porównują ich intensywność do intensywności pracy silnika samolotu. Może to prowadzić do problemów z koncentracją, chronicznego stresu, bezsenności. Bez solidnego wsparcia psychologicznego może to prowadzić do depresji.
Czy szumy uszne można leczyć?
Kiedy przyczyna jest jasno określona i możliwa do wyleczenia, można położyć kres hałasowi. W wielu przypadkach leczenie szumów usznych polega jednak głównie na pomaganiu pacjentom w lepszym ich znoszeniu. Na przykład noszenie aparatu słuchowego lub słuchanie “białego szumu” przez kilka godzin dziennie (tzw. terapia dźwiękiem habituacyjnym) często przynosi ulgę. Można również stosować terapie poznawczo-behawioralne, sofrologię, osteopatię, akupunkturę i hipnozę. W razie potrzeby przepisywane są również leki (np. anksjolityki).
Homeopatia, placebo par excellence?
Unikaj ciszy: powoduje ona, że Twój mózg skupia swoją uwagę na szumach usznych. Lepiej jest pozostawić lekki szum w tle, na przykład delikatną muzykę. Z drugiej strony, należy unikać głośnych dźwięków, które mogą nasilić dzwonienie w uszach. Zaleca się również zaprzestanie lub maksymalne ograniczenie spożywania alkoholu, tytoniu i napojów zawierających kofeinę (np.: herbata, kawa, różne napoje gazowane). Pomyśl również o uprawianiu sportu, aby pozbyć się stresu.
Czy można zapobiegać szumom usznym?
Niektórym przyczynom nie da się zapobiec, ale można ograniczyć ryzyko wystąpienia szumów usznych poprzez unikanie urazów dźwiękowych. W szczególności:
a. ogranicz głośność, jeśli słuchasz muzyki przez słuchawki;
b. chroń swoje uszy – na przykład za pomocą zatyczek piankowych – podczas koncertów lub gdy jesteś narażony na hałas młota pneumatycznego, piły łańcuchowej itp.