Ludzie z tzw. spektrum autyzmu stanowią już 1% naszego społeczeństwa. Statystyki są różne, niemniej wszystko wskazuje na to, że ciągle rośnie liczba osób, u których diagnozuje się tego rodzaju zaburzenia. Czym jest autyzm, jakie są jego objawy i na czym polega terapia terapia?
Choroba czy zaburzenie?
Autyzm jest neurologicznym zaburzeniem rozwojowym objawiającym się m.in. problemami w komunikacji i interakcji społecznej, nadmiernym lub mało intensywnym odbieraniem bodźców zewnętrznych oraz powtarzalnymi, silnymi reakcjami i niepożądanymi zachowaniami. Osoby ze zdiagnozowanym spektrum autyzmu mogą mieć jednak bardzo różne jego objawy, nasilenie, a także cechy, wynikające z tego zaburzenia. Samo słowo „autyzm” wprowadził lekarz psychiatrii Eugen Bleuler, który w 1911 r. określił tym mianem zaburzenia dotyczące nieumiejętności utrzymywania relacji z otoczeniem. Najczęściej wykrywa się te zaburzenia w pierwszych trzech latach życia. Co ciekawe, autyzm występuje prawie 4 razy częściej u chłopców niż u dziewczynek. Niemniej, już u 1 na 100 dzieci w Europie zdiagnozowano ten rodzaj zaburzeń.
Objawy, na które warto zwrócić uwagę
Zazwyczaj już w pierwszym roku życia można zaobserwować pewne odchylenia w zachowaniu dziecka z autyzmem. Może się ono wyróżniać w stosunku do swoich rówieśników np. dużo mniejszą aktywnością, brakiem reakcji na własne imię, mniejszą umiejętnością skupienia uwagi czy unikaniem kontaktu wzrokowego. U starszych dzieci możemy zaobserwować unikanie kontaktów z innymi czy nieumiejętność okazywania radości, lęku i innych emocji, w sposób uznawany za standardowy. Charakterystyczną cechą może być też brak zachowań związanych z naśladowaniem dorosłych, jak również zaburzenia wynikające z późniejszego i ograniczonego rozwoju mowy. Jeśli jesteś rodzicem malucha i niepokoi cię coś w jego zachowaniu, nie warto zwlekać. Zdrowie i rozwój dziecka bardzo często zależą od twojej decyzji. Lekarz pediatra jest pierwszą osobą, której powinieneś zgłosić swoje wątpliwości. Diagnoza dotycząca autyzmu zwykle stawiana jest wspólnie przez pediatrę, neurologa i psychologa, po przeprowadzeniu szczegółowych badań i rozmów.
Leczenie, terapia i dieta
Ponieważ każdy przypadek autyzmu jest nieco inny, nie istnieje jedna metoda jego leczenia. Najważniejsze jest jednak jak najszybsze zdiagnozowanie i rozpoczęcie terapii, zarówno psychoterapii jak i tej związanej z doborem i stosowaniem odpowiedniej diety i suplementacji. W leczeniu stosuje się zazwyczaj terapię behawioralną, ale również muzykoterapię i logoterapię. Dzieci z autyzmem mają też często zaburzenia trawienia, szczególną podatność na różnego rodzaju alergie pokarmowe i grzyby, zaburzenia w równowadze bakteryjnej w jelitach oraz znaczne niedobory witamin. W wielu przypadkach, właściwa dieta przyczynia się do znacznej poprawy w pracy np. nad prawidłowym rozwojem mowy. Bardzo ważna jest więc odpowiednio dobrana suplementacja witamin, dieta (zazwyczaj bezmleczna i bezglutenowa) oraz przyjmowanie środków podnoszących odporność.
Terapia dzieci autystycznych wymaga dużego zaangażowania rodziców. Część programu powinna być przeprowadzana w specjalnym ośrodku, gdzie terapeuta pracuje głównie nad wzmacnianiem pożądanych zachowań oraz eliminacją tych niepożądanych. Efekty tej pracy muszą być jednak kontynuowane w domu. W zależności od konkretnego przypadku terapeuta może też zdecydować się na podjęcie innej metody niż behawioralna.