Pierwsze teorie i badania dotyczące rozchodzenia się fal dźwiękowych pojawiały się już na początku XIX wieku. Badano m.in. prędkość dźwięku rozchodzącego się w wodzie. Były to zatem początki dźwiękowej nawigacji i pomiarów dystansu. Technika ultrasonograficzna od tego czasu zaczęła wzbudzać ogromne zainteresowanie, a efektem tego stał się jej niesamowity rozwój. Medycyna zaczęła korzystać z tej metody w połowie XX wieku. Początkowo głównie w położnictwie jak również w szukaniu i badaniu różnego rodzaju guzów i kamieni. Następnie przyszedł czas na serce oraz badania gałki ocznej. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ultrasonograf był już powszechnie stosowany jako narzędzie diagnostyczne w większości medycznych dziedzin.

Na czym to polega?

Ultrasonografia to metoda polegająca na obrazowaniu wewnętrznych narządów przy użyciu fal ultradźwiękowych. Wysyłane są one przez specjalne urządzenie – ultrasonograf. Fale te odbijają się od badanych tkanek i dzięki temu dostarczają informacje na temat struktury poszczególnych narządów, ich kształtu, wielkości, a przede wszystkim wszelkich zmian, które mogą się w nich pojawić. Obecnie metoda ta umożliwia wykrywanie zmian nawet o wielkości 0,1 mm. Są to badania bezbolesne i bezinwazyjne, a na dodatek zazwyczaj trwają jedynie od kilku do kilkunastu minut.

Zastosowanie

Medycyna szeroko korzysta z możliwości jakie daje technika ultrasonografii.USG jest jednym z najczęściej stosowanych badań w celach diagnostycznych we wszystkich jej dziedzinach. Najczęściej stosuje się ją w ginekologii, kardiologii i ortopedii, choć jako narzędzie diagnostyczne wspaniale służy również w okulistyce, dermatologii, urologii i innych.

Ginekologia

W ginekologii USG stosowane jest przede wszystkim w diagnostyce płodu i obrazowaniu jego aktywności. Badanie to umożliwia również ocenę ryzyka różnego rodzaju powikłań w ciąży. Szczególnie ważne jest przeprowadzanie go u ciężarnych z cukrzycą lub nadciśnieniem tętniczym. Zaleca się je również w celu regularnego badania narządów płciowych kobiet. Badanie to pozwala na precyzyjne diagnozowanie wszelkich zmian, urazów i stanów chorobowych narządów rozrodczych. Można przy pomocy tej metody ocenić stan jajników, szyjki i trzonu macicy czy np. błony śluzowej. Lekarze zalecają wykonywać to badanie nie rzadziej niż co dwa lata. W ginekologii wyróżnia się dwa typy badania ultrasonograficznego: transwaginalny (czyli dopochwowy) oraz przezbrzuszny. Badanie trwa zazwyczaj kilka minut.

Kardiologia

W kardiologii ultrasonograf powszechnie stosowany jest np. w tzw. technice echokardiografii. Dzięki tej metodzie możemy uzyskać obraz struktur serca, jego wielkość i kurczliwość. Możemy zobaczyć i zbadać ruchy mięśnia i zastawek oraz przepływ krwi w obrębie przedsionków i komór serca.

Ortopedia

USG przydaje się również w diagnostyce nieprawidłowości i chorób układu mięśniowo – szkieletowego. Pozwala m.in. na określenie różnego rodzaju zmian np. powstających guzków czy zbiorników płynów, wszelkich odchyleń na powierzchni stawów, a także pozwala ocenić stan węzłów chłonnych. Stosuje się tę metodę zarówno w kontekście zmian pourazowych, zapalnych, stanach pooperacyjnych jak i w różnego rodzaju schorzeniach przewlekłych.
Badanie ultrasonograficzne to obecnie jeden z podstawowych i jednocześnie najskuteczniejszych sposobów diagnozowania. Na podstawie otrzymanych wyników można podjąć decyzję zarówno o leczeniu, zmianach w dotychczasowej terapii czy w profilaktyce różnego rodzaju schorzeń.